Covid-19 evrensel enerji erişiminde ilerlemeyi yavaşlattı
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi (SDG) 7'nin enerji konusundaki koruyucu kurumlarının ortak yıllık raporuna göre, COVID-19 salgını, evrensel enerji erişimine yönelik ilerlemeyi yavaşlatan kilit bir faktör oldu.
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA), Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Birleşmiş Milletler İstatistik Bölümü (UNSD), Dünya Bankası ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile ortaklaşa hazırlanan SDG 7’yi İzleme: Enerji İlerleme 2022 Raporu’na göre küresel olarak, 733 milyon insanın hala elektriğe erişimi yok ve 2,4 milyar insan hala sağlığına ve çevreye zararlı yakıtları kullanarak yemek pişiriyor. Mevcut ilerleme hızıyla, 2030 yılına kadar 670 milyon insan elektriksiz kalacak. Bu, geçen yıl öngörülenden 10 milyon daha fazla.
Raporun 2022 baskısı, sokağa çıkma kısıtlamaları, küresel tedarik zincirlerindeki kesintiler ve gıda ve yakıt fiyatlarını makul seviyede tutmak için mali kaynakların yönlendirilmesi dahil olmak üzere pandeminin etkilerinin, küresel ekonomiye yönelik ilerlemenin hızını etkilediğini gösteriyor. Özellikle en savunmasız ülkelerde ve enerji erişiminde zaten geri kalmış olan ülkelerde ilerlemeler engellenirken, Asya ve Afrika’da daha önce elektriğe erişen yaklaşık 90 milyon insan artık temel enerji ihtiyaçlarını karşılayamaz hale geldi.
COVID-19 krizinin enerji üzerindeki etkileri, son birkaç ayda, küresel petrol ve gaz piyasalarında belirsizliğe yol açan ve enerji fiyatlarının yükselmesine neden olan Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle daha da arttı.
Afrika, elektriğe erişimi olmayan 568 milyon insanla dünyanın en az elektrik alan ülkesi olmaya devam ediyor. Sahra Altı Afrika’nın elektriksiz dünya nüfusu içindeki payı 2018’de yüzde 71’den 2020’de yüzde 77’ye yükselirken, diğer bölgelerin çoğunda erişim açıklarındaki paylarında düşüşler görüldü. Dünya genelinde 70 milyon insan temiz pişirme yakıtlarına ve teknolojilerine erişim kazanırken, bu ilerleme, özellikle Sahra Altı Afrika’da nüfus artışına ayak uydurmak için yeterli değildi.
Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) Genel Direktörü Francesco La Camera, “Yenilenebilir enerji için uluslararası kamu finansmanının, özellikle en yoksul, en savunmasız ülkelerde hızlandırılması gerekiyor. En çok ihtiyacı olanlara destek olamadık. Uygun fiyatlı ve sürdürülebilir enerjiye evrensel erişimin sağlanmasına yalnızca sekiz yıl kala, uluslararası kamu finansman akışlarının artışını hızlandırmak ve Temiz enerji erişimini daha adil bir şekilde dağıtmak için radikal eylemlere ihtiyacımız var, böylece şu anda geride kalan 733 milyon insan bu faydalardan yararlanabiliyor.” dedi.
“Pandemi boyunca büyüyen tek enerji kaynağı yenilenebilir enerji”
Rapor, ekonomik faaliyet ve tedarik zincirlerinde devam eden kesintilere rağmen, pandemi boyunca büyüyen tek enerji kaynağının yenilenebilir enerji olduğunu ortaya koyuyor. Ancak yenilenebilir enerjideki bu olumlu küresel ve bölgesel eğilimler, elektriğe en çok ihtiyaç duyan birçok ülkeyi geride bırakmıştır. Bu, üst üste ikinci yıl için uluslararası finansal akışlardaki düşüşle daha da ağırlaştı ve 2019’da 10,9 milyar ABD dolarına düştü.
2010’dan 2019’a kadar, enerji yoğunluğundaki küresel yıllık iyileşmeler ortalama yüzde 1,9 civarındaydı. Bu, SDG 7’nin hedeflerini karşılamak ve kaybedilen zemini telafi etmek için gereken seviyelerin oldukça altında, ortalama iyileşme oranının yüzde 3,2’ye çıkması gerekecek.