Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam: 3-5 yıl içerisinde bu ürünün sanayisini kuracağız

Samsun'da zeytin tarımını tekrar canlandırmak amacı ile 2020 yılında Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü girişimince bir üretim çalışması başlatıldı. Bu hususta da çalışmanın başlangıcından günümüze değin gelinen noktayı öğrenebilmek için Haber1919 mikrofonunu Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam'a uzattık.

“ZEYTİN TARIMININ YAPILDIĞI İLLERİN GELİR SEVİYELERİ ÇOK YÜKSEK”

Samsun’da zeytin tarımını tekrar canlandırmak amacı ile 2020 yılında Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü girişimince bir üretim çalışması başlatıldı. Bu üretim doğrultusunda, Samsun’un batı kesiminde bulunan Yakakent, Bafra, Alaçam, 19 Mayıs, İlkadım, Atakum’un üst kesimlerinde ve Vezirköprü ilçesindeki Altınkaya Barajı’nın etrafındaki yerlerde, çiftçiler zeytin fidanı dikmeye başladı. Bu hususta da çalışmanın başlangıcından günümüze değin gelinen noktayı öğrenebilmek için Haber1919 mikrofonunu Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam’a uzattık. 

Sağlam, zeytinin bir medeniyet olup ve bu ürünün özellikle bereketli olduğunun altını çizerek: “Zeytin tarımının yapıldığı illere bir bakın, gelir seviyeleri çok yüksek. Bugün Ege’de, Marmara’da, Akdeniz’de zeytin tarımı olan illerde çiftçinin icra diye bir derdi yok. Çünkü geliri çok yüksek. Ve bu yerler geçim sıkıntıları olmayan, standartları yüksek ilçeler olmuşlar veya çiftçiler olmuşlar. Biz burada inşallah bunu başarmaya çalışacağız.”dedi.

Marjinal ve  pH’ı çok yüksek araziler
Samsun’da zeytin tarımını tekrar canlandırmak amacı ile 2020 yılının başında Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü girişimince bir üretim çalışması başlatıldı. Bu üretim doğrultusunda, Samsun’un batı kesiminde çiftçiler zeytin fidanı dikmeye başladı. Bu üretim çalışmasının başlangıcı ve amaçları doğrultusunda açıklama yapan Sağlam, bu göreve geldiği 30 Aralık 2019 tarihinden itibaren şehri tanımak için Samsun’un 17 ilçesini dolaşarak ‘Burada neler olabilir?’ çalışmalarının başlamasına öncülük etti. Ve Samsun’un batı kesiminde kalan ilçelerinde boşluk arazileri inceleyerek marjinal diye tabir edilen ve bunun yanında tarımın yapılamadığı çok engebeli yerleri görerek: “Buralarda ne buğday ekimi yapabiliyorsun susuz yer, ne meyvecilik yapabiliyorsun. Herhangi bir ürün olamayacak. Çünkü o kadar marjinal ve  pH’ı çok yüksek araziler vardı.  Yaklaşık 6-7 ay. ‘Burada neler olabilir?’ çalışmasını yaptık. Ve bu çalışmamıza sayın valimizde çok büyük destek verdi.  “2022- 2026 Samsun Üretim Planlaması’nı” yeniden hazırlamak için bir yola çıktık. Ve bu alanlar Samsun ilimizde yaklaşık 200 bin dönüm civarı. Bunun ile birlikte son 10-15 yılın iklim verilerini de kontrol ederek buralarda ‘zeytin’ olabileceğini kararlaştırdık. Tabi, zeytine karar verdik; ama burada daha önce zeytin tarımının olup olmadığı ile ilgili araştırmalarımızda oldu.”dedi.

“Gemlik’ten daha iyi bir lokasyonda Samsun’da üretileceğini biz gördük”

Zeytin üretiminde Karadeniz Bölgesi’nin ülke payındaki oranı ve bunun Samsun için yüzdesi hakkında açıklama yapan Sağlam, Karadeniz Bölgesi’nin 6.sırada olduğunu ve ülkemizde toplam zeytin alanlarına kıyasla Samsun’un sadece yüzde 0,2’lik bir payının olduğunu aktararak, ülkedeki zeytin alanlarının binde 2’sini kapladığını ifade etti.
Üretim hususunda açıklamalarına devam eden Sağlam: “Bir ürünü mutlaka alternatif ürün düzeyinde Samsun’a getirmemiz gerekiyor.” dedi. Ve bu doğrultuda bu topraklarda zeytinin hangi çeşidi yetişebilir diye araştırmaya başladıklarında, yapılan çalışmanın Bornova Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün dikkatini çektiğini açıklayan Sağlam: “Onlar, Müdür Ünal Bey’i aradı ve , ‘Müdürüm, orada bir zeytincilik çalışması başlattınız.’ Ve başlattığımızı anlattık. Ve çalışmalarımızın devam ettiğini söyledik. Bu çalışmalarımızın doğrultusunda , “Samsun yağlık, Samsun salamura çeşitleri var, biliyor musunuz?” diye bir soru yönelttiler. Ben de hayır, hiç duymadım dedim.  Yanıtlamaların ardından, bizlere “Buradaki gen kaynaklarımızdan sizlere fidan göndereceğim. Lütfen bunu da getirin. Bunlar, Samsun’un ana ürünleri.” dedi.  Ve oradan küçük fidan değil, büyük ağaçlar ile buraya 10 tane çeşit gönderdiler. Onları, Orman Fidanlığı’mızda ektirdik, korumaya aldırdık. Ve bunları da çoğaltıp Samsun’un zeytinini tekrar Samsun’a getirdik. Yani sıladan aldık, sıla-i rahimde buluşturduk. Bu çalışmamızda orada devam ediyor. Oradan çoğalttığımız zeytinler ile de burada inşallah bahçe tesis edeceğiz. Şu ana kadar orada yapmış olduğum gözlemlerimde, çok büyük verim verdiğini söyleyebilirim. Çiçeklenmesi, meyvesi o kadar güzel ki. Çünkü kendi bölgemizin ürünü. Gemlik için de Müdür Bey’in ifadesini aktarıyorum: “Gemlik’ten daha iyi bir lokasyonda Samsun’da üretileceğini biz gördük.” dedi.

Toplama baktığımızda yaklaşık 21 bin tane fidanımızı toprak ile buluşturduk

Samsun’da 2020 yılından bugüne değin dikilen zeytin fidanları hakkında bilgi veren Sağlam, “2020 yılından itibaren  ilçeler bazında baktığımızda, Bafra ilçemizde 100 dekarda 3 bin 300 adet zeytini,Alaçam ilçemizde 130 dekar alanda 3 bin 900 adet, Yakakent ilçemizde 64 dekar alanda bin 830 adet, 19 Mayıs ilçemizde 80 dekar alanda 2 bin 400 tane, Vezirköprü ilçemizde de 150 dekar alanda 4 bin 500 tane aynı zamanda yine Alaçam ilçemizde yine sadece bizim dağıtımız ile değil, kendi imkanı ile de 130 dönüm dekarda 4 bin adeti, çiftçimiz kendi arazisinde dikti. Ve toplama baktığımızda yaklaşık 21 bin tane fidanımızı toprak ile buluşturduk.” açıklamasını yaptı.

“Çiftçilerimize fidanlarının tamamını ücretsiz verdik”

Üreticiye destek olabilmek için maddi anlamda da yapılan desteklerden bahseden Sağlam, “Kendi imkanı ile 5-10 dönüm üzerinde dikim yapanlara zaten sertifikalı fide desteği veriyoruz. Bizim vermiş olduğumuz fidanları diken çiftçilerimize de fidanlarının tamamını ücretsiz verdik. Bunu da şöyle tedarik ettik, valilikten bakanlığımız destekli LİKOP Kanalı ile almış olduğumuz yaklaşık 7 bin 500 adet fideyi biz çiftçilerimize verip toprak ile buluşturduk. Hatta 2022-2023  yılı içerisinde DOKAP’la 1 milyon Liralık bir proje yaptık. İnşallah onun uygulamasına geçeceğiz. 1 milyon Liralık proje ile onda da yine gerek damla sulama ile, gerek bahçelerin tesisi ile, fidan alımı ile çiftçilerimizi destekleyeceğiz.”dedi.

Samsun’da 3-5 yıl içerisinde bu ürünün sanayisini kuracağımıza inanıyorum

2020 yılından bu zamana değin, bu üretim çalışmasının başlatılması dahilinde kaç üreticinin zeytin tarımı yapmaya başladığının ve bu husustaki sayı skalasının yeterli olup olmadığı hakkında açıklama yapan Sağlam: “Şu anda 126 tane çiftçimiz zeytinde ve yeterli değil. Ve bu sayıyı adım adım takip ediyoruz. Şu aşamada dedim ya, yaklaşık bin tona yakın üretim olacak. Ama o güne kadar bizim dikimlerimiz devam edecek. Şu andaki miktarımıza baktığımızda zeytin sanayisinde bir fabrika bin tonda işlenebilir ama ben öyle inanıyorum ki burada çok kısa bir zamanda on binlerce, yirmi binlerce dönüm dekar arazide üretim yaptıracağız. Çünkü o arazileri de yeni tanıyorlar. Bir de bizim çiftçimizin aklı gözünde. Görecek önce. Üretim yerinde bir kültür oluşması lazım önce. O kültürden sonra daha da artacaktır üretim. Ben 3-5 yıl içerisinde bu ürünün sanayisini kuracağımız kadar artacağına inanıyorum. Ve bu konuda da çalışıyorum.” dedi.